500 ár síðani Kalmar-Uniónin varð upployst

Tað var 6. juni í 1523, at Gustav Vasa, Svøríkis kongur tók Svøríki og Finnland úr Kalmar-Uniónini

Gustav Vasa, Svøríkis kongur (1523-1560)

Í dag, 6. juni kann Svøríki hátíðarhalda 500 ár sum sjálvstøðug tjóð.

 

Gustav Vasa, ið var krýndur kongur Svøríkis og Finnlands tók Svøríki og Finnland úr Kalmar-Uniónini, har hini londini vóru  Danmark og Noreg, ið vit, Ísland og Grønland hoyrdu til tá.

 

Í 1809 misti Svøríki Finnland til Russland, men í 1814 var ríkjafelagsskapurin millum Svøríki og Noreg stovnaður aftaná friðartingingarnar í Kiel. Føroyar, Ísland og Grønland fylgdu tó ikki við Noregi yvir í tann ríkjafelagsskapin.

 

Noreg tók seg úr ríkjafelagsskapinum við Svøríki í 1905.

 

Eftir 1523 var mangan kríggj og samanbrestir millum Danmark-Noreg og Svøríki-Finnland, og stórur fíggindaskapur var millum londini. Danmark-Noreg mistu eisini stór landaøki til Svøríki, og tað tók fast tá. Hesi landaøki eru í dag ein inngrógvin partur av Svøríki.

 

Síðani 1814 hevur friður valdað millum norðurlond. 

 

Í dag kunnu vit ynska svenskarum ein góðan tjóðardag, og somuleiðis tillukku við teimum 500 árunum sum sjálvstøðug tjóð.

 

 

 

Gustav Vasa, Svøríkis kongur (1523-1560)