Í dag er føroyskur móðurmálsdagur

Hóast 21. februar er altjóða móður­máls­dagur, so halda vit móð­ur­málsdag á føð­­ing­­ar­degi V. U. Hamm­ers­haimb 25. mars

 

25. mars í 1819 varð V. U. Hamm­er­s­haimb borin í heim á Steig í Sandavági.

Hammershaimb var son­­ur seinasta løgmannin í Før­oyum eftir gomlu skip­an­­ini, Jørgen Frants Hamm­ers­­haimb.

V. U. Hammershaimb kenna vit sum »faðir skrift­­máls­­ins« – sum vann skriv­­­að­­um før­oysk­um máli heið­­­ur og æru, soleiðis at tað er ná­­tú­­r­ligt hjá okkum at skriva og samkifta á før­­­oysk­­­um máli, og ikki á donsk­­um, sum tey gjørdu tá á døgum.

V. U. Hammershaimb var prest­­ur, men brúkti nógva tíð sam­an við øðrum at virka fyri før­oyska skift­mál­i­num.

21. februar er kosin sum al­tjóða móðurmálsdagur. Men í Føroyum varð fyri nøkr­um árum síðani gjørt av at halda dagin á føð­ing­ar­degi V. U. Hammershaimb, sum er 25. mars.

Hetta varð gjørt, tí at ­á­virk­anin, sum Hamm­ers­haimb hevði á móð­ur­málið og skriftmáli hev­ur verið so av­ger­andi fyri, at vit í dag duga at skriva og hava eitt væl ment skriftmál.

Móðurmál okkara hev­ur sína serligu søgu, sum vit kunnu vera errin av. Ikki minst kunnu vit fegn­ast um, at tað eydn­að­ist nøkr­um fólk­um í næst síðstu øld, við V. U. Hamm­ers­haimb á odda, at skapa okk­um skrift­málið, sum var horvið. Tað er ikki hiss­ini bragd at end­u­rskapa ein­­um fólki og eini tjóð sítt skrift­­mál, tí høvdu vit ikki skrift­­mál­ið, so høvdu vit valla held­ur móð­ur­mál­ið í dag – og tá hevði tjóð­skap­ar­ligi sam­leikin ikki verið eins eyð­sýndur, og hann er.

 

##med2##

Í ár skipar Áhugafelagið Før­oyamál fyri tiltaki. Tey hava opið hús, og evnið er móð­ur­málið og avbjóðingar hjá fólki í Føroyum við før­oysk­um sum annaðmál.

 

Einferð prýddi V. U. Hammershaimb 100 krónuseðilin