Komi: og spæli: partafelag
Hergeir Nielsen
Samstundis sum landsgrannsko:anin almannakunngjørdi, at Bjarni Djurholm hev:i vefta: P/F Postverk Føroya upp í ein ellibita, fór hann at spæla sær vi: einum n!ggjum almennum partafelag.
Landsst!risma:urin skeyt upp fyri løgtinginum at leggja ein púra vanligan tunnil í Su:uroynni í eitt alment partafelag.
Hvat ver:ur ta: næsta, spyrja vit?
Endamáli: er púra greitt. Játtanin til tunnilsger:ina skal ikki síggjast á fíggjarlógini.
Samgongumenn blúgvast vi: hetta afturvendandi halli:, og teir royna nú at krógva ta: burtur.
Alskyns smyrsl ver:ur kleimt út yvir búskaparmyndina, og me:an mascarain rennur teimum oman eftir kinnklovunum, royna teir um frægast at krógva burtur ta: búskaparliga vesaladømi, teir í veruleikanum stevna eftir.
Ótaldar sakligar og væl grunda:ar ávaringar eru settar fram ímóti hesum seinasta skilaleysa átakinum hjá landsst!rinum, men einki hjálpir.
Ta: var me:an fólkaflokkurin umsat fíggjarmál og javna:arflokkurin átti løgmann afturi í 1991, at alt løgtingi: og allar tær almennu Føroyar ásanna:u, at allar ítøkiligar byggiætlanir skuldu á fíggjarlógina.
Øll landsst!rini aftan á hava virka: eftir hesum setningi, men nú kom so skammlop í politisku skipanina.
Lóggivi: ver:ur nú fyri eini beinlei:is ska:iligari skipan inni í búskapinum, nú landst!ri: leggur ein vanligan tunnil út í eitt alment partafelag.
Landsst!ri: ásanna:i í 1991, at alt ta: almenna virksemi: skuldi setast á fíggjarlógina. Hetta var: gjørt í øllum ø:rum londum, seg:i landsst!ri: tá, og hetta var ney:ugt, um gjøgnumskygni skuldi vera í búskapinum.
Øll landsst!rini aftan á hava so eisini hildi: seg til henda setning. Tey hava havt ta avgjørdu fatan, at ney:ugt og skilagott var at seta allar ítøkiligar byggiætlanir á fíggjarlógina.
Ávísar spillandi kreftir hava andøvt ímóti hesum skilagó:a fíggjar- og búskaparpolitikki, men tær hava ongantí: fingi: høvdi: fyri seg.
Fyrr enn nú.
Tær vóru buka:ar upp á pláss, me:an vit sótu á málsøkinum, men nú sambandsflokkurin hevur tiki: yvir, hava tær fingi: taki: á búskaparst!ringini.
Í 1998 trei:ska:ist landsst!risma:urin í vinnumálum, og vildi hava Smyril lagdan uttanfyri fíggjarlógina, so at pláss gjørdist fyri ø:rum íløgum.
Hesum for:a:u vit sjálvandi fyri.
Fekk hann sín vilja tá, hev:i Smyril ikki veri: goldin í dag, og vit høvdu drigist vi: rentur og avdráttir av Smyrli og ø:rum íløgum eitt longri áramál fram í tí:ina.
Tá vit framdu máli: um Mi:námsskúlan í Su:uroy á tingi, royndu somu kreftir at tro:ka a:ra skúlabygging fyri 100 mió.kr. ígjøgnum uttanfyri fíggjarlógina.
Hesum átaki for:a:u vit eisini fyri.
Vit nokta:u fyri, at landskassin var: bundin at íløgum, sum ikki komu á fíggjarlógina, og sum skattaborgarin kom at dragast vi: fleiri ár fram í tí:ína.
Vit og skil vann á framf!snum ábyrgdarloysi -tá.
Men nú er so vent í holini.
Almenni tørvurin á íløgum í samfer:slukervi: er 1,8 mia.kr., og nú sita vit so nøtrandi og bí:a eftir tí næsta partafelagnum hjá Bjarna og teimum.
Allar útrei:slur landskassans skulu nú ikki longur síggjast aftur á fíggjarlógini, og kósin ver:ur sett móti júst tí skilaloysi, i: beindi fyri samfelagnum í síni tí:.
Ta: er rætt, at vit løgdu undirsjóvartunlarnar í partafeløg, men tey partafeløgini eru vinnurekandi, og teir tunlarnir ver:a lutvíst fíggja:ir vi: n!tslugjøldum.
Tá vit sótu vi: fíggjarmálum, søgdu vit, at sambært játtanarskipanini skuldu allar heimildir til almennu útrei:slur landskassans útvegast vi: fíggjarlóg, eins og allar útrei:slur landskassans skuldu síggjast aftur í fíggjarlógini.
Vit kundu ikki gó:taka at leggja eina longri rø: av íløgum uttanfyri landskassan, tí ta: beindi fyri heildamyndini av almenna virkseminum í landinum.
Solei:is er ta: ikki longur.
Á tingbor:i liggur nú eitt uppskot um at gera eitt partafelag, sum skal gera tunnilin millum Øravík og Hov.
Landskassin skal rinda allan partapeningin, og flokspolitisk partafelagsnevnd skal setast at vinna sær eina feita nevndarsams!ning, me:an teir alment løntu á Landsverki fáa partafelagi: at umsita.
Ta: stendur enntá í uppskotinum hjá Bjarna og teimum.
Landsverk hevur longu gjørt sáttmála vi: Ístak um tunnilin, so hví í ver:ini Landsverk ikki bara heldur fram sum arbei:sgevari, er heldur torført at skilja.
Ein stevnan er, at Tordenskjolds soldátar skulu leskast vi: feitum nevndarsams!ningum, men meginorsøkin er at krógva íløguna burtur av fíggjarlógini, so at halli: har ikki skal síggjast so grefligt, sum ta: í veruleikanum er.
Landsst!ri: veit sjálvandi av, at allur sakkunleikin í landinum, Fíggjarmálast!ri: og Landsgrannsko:anin, so sta:iliga mæla frá hesi politisku dárager:.
Í lógaruppskotinum vi:ganga teir enntá, at Innlendismálará:i: heldur ætlanina vera sera ivasama, og at heldur ikki Skráseting Føroya vil vera vi:, at framfer:in er heilt grei: eftir partafelagslógini.
Hóast so er, so er ta: júst Skráseting Føroya, sum ver:ur brúkt sum jarnbrot.
Spurdur, hví Skráseting Føroya, sum einki hevur vi: búskaparst!ring at gera, og ikki Fíggjarmálast!ri:, er rá:gevi í hesum máli, svara:i landsst!risma:urin, at Skráseting Føroya lá undir Vinnumálast!rinum.
So hann valdi heldur at spyrja seg sjálvan
Landsst!risma:urin sigur, at Skrásetingin hev:i "vent" málinum, og var komin eftir, at samanumtiki: vóru ongar for:ingar í lógini móti at stovna eitt partafelag, sum hóast alt er vinnukent, tí ta: forvinnur partapening úr landskassanum.
Og hokus pokus. Fer:ilin av einum vinnukendum bergholi: var legitimeringin hjá landsst!rinum fyri at sleppa st!ringini av búskapinum.
Vit hava so mangan ávara ímóti at lata javna:ar- og fólkaflokkin sleppa leysar í landskassanum, men til fán!tis.
Nú sluppu teir so at spæla partafelag - enntá inni í sjálvum landskassanum.
Halli: rekst omanfyri tær 200 mió.kr. tri:ja ári á ra:, landsbúskapurin ver:ur vundin upp í ein ellibita, og sambandi: stendur faddur.
