árini í Føroyum fyri at raðfesta gransking, menning og nýskapan. Tað ásannar Ráðið fyri gransking, menning og nýskapan í fyrstu ársfrágreiðing síni, ið varð løgd fram í Kongshøll fyri eini góðari viku [...] Endamálið við allari gransking í Føroyum má vera at skapa vitan til gagns fyri føroyska samfelagið, og tí er umráðandi at ansa eftir, at tað ikki vera onnur enn vit sjálvi, ið stýra. Um eginfíggingin er lutfalsliga [...] gransking, menning og nýskapan. Ráðið fyri gransking, menning og nýskapan heldur, at Føroyar eiga at seta sær sama mál sum londini, vit samanbera okkum við, serliga um vit skulu halda fram við og økja okkara
gagnar bæði fyri okkara mentalu og kropsligu heilsu. Tilknýti til náttúruna kann minka um strongd og økja um kropsligan aktivitet. Og grøn økir hava víst seg at hava við sær niðursettan vanda fyri eitt nú [...] er undir trýsti, tá tað verður bygt tættari fyri at gera pláss til teir nýggju býarbúgvarnar. Hetta merkir samstundis , at býarbúgvar eru í øktum vanda fyri at útvikla kropsligar og sálarligar heilsut [...] kanningum av teimum donsku heilsuskrásetingunum hava vit víst á, at børn, sum vaksa upp við nógvum grønum økjum rundan um heimið, hava ein lægri vanda fyri at útvikla sálarligar sjúkur - eitt mynstur, sum
hevur higartil verið kúrr. Nú vilja vit hava málið avgreitt. "Lønarlyft er gáva," hoyra vit summi siga. Men brúkar sitandi samgonga lønarlyftið til at veksa gjónna og skapa fjáltur millum fakbólkar í Føroyum [...] Síðan tá hava - ikki vit - men heilsurøktararnir fingið nýggjan sáttmála. Eftir lønarlyftið er endalønin hjá teimum 33.491,85 krónur. Altso verður endalønin ikki 32.500 sum fráboðað. Fyri at lønargjógvin millum [...] fíggjarmálum, og lønarstjóra hennara, Jan Mortensen. Vit vístu á okkara iva viðvíkjandi tí, tey høvdu lovað um lønarlyft uttan mannamun. Tá stóðu vit sum kánus. Bæði tvey viðgingu nevniliga blankt, at tey
teir karmar og tilboð, vit hava, til fólk við demens í Føroyum, og hvat ið vantar. Við yvirskriftini «avvarðandi» og við støði í teirra royndum og perspektivi seta vit spurningin: ”Hvussu kunnu vit skapa [...] so eru vit fegin um at kunna savna serfrøðingar og fleiri teirra, ið varða av demensøkinum – kommunur, Almannaverk, leiðarar og granskarar til áhugavert kjak. So hevur tú áhuga fyri, hvussu vit kunnu skapa [...] tey um at pláss ikki er fyri øllum og tí verður tiltakið bandað og upptøkurnar lagdar á heimasíðuna hjá Alzheimerfelagnum. Um tiltakið skrivar Alzheimerfelagið Viljin at skapa eitt demensvinarligt samfelag
uttanlands er eitt gott boð upp á, hvussu mann kann økja um lívmargfeldi. Til endans á hesi verkstovu fara vit at hoyra býargartnaran í Vága kommunu, Búgva Róin, vísa okkum á, hvussu hann hevur arbeitt við hesum [...] ein hava, trøð, bóndagarð ella annað, sum tú ynskir skal vera meira villur, so er hetta verkstovan fyri teg. Tit eru vælkomin at taka myndir við av økjum, sum tit ynskja skulu vera meira vill, soleiðis [...] lívmargfeldissáttmálan . Sáttmálin setur fleiri ambitiøs mál, sum skulu náast áðrenn ár 2030 - eitt nú, at vit skulu verja 30 % av náttúru á landi og á havinum. Men hvussu kann hetta síggja út í føroyskum høpi
kvinnur skulu ráða yvir egnum kroppi, kunnu vit nokk øll taka undir við. Men vit hava altíð lógir, sum avmarka okkum. Vit hava t.d. ikki loyvi at ganga nakin, har vit hava hug, og nógva staðni er ikki loyvi [...] har rokni eg meg uppí, siga, at talan er um tvey lív, og tí eiga vit at lóggeva fyri, at korini í viðgongutíðini eru so mikið góð, at karmar ikki eru orsøk til, at kvinnan verður sett í keðiligu støðuna at [...] svart/hvítt, og vit fáa eitt spískt kjak, har polarnir eru so vísir í sínari søk, at tað eru bara tey, ið longu frammanundan høvdu eina meining, sum nú eru enn meir vís í sínari søk. Og so hava vit tey, sum ikki
raðfestingar gera mun. Um vit venja okkum við at síggja kostnað fyri gransking og nýskapan sum íløgur heldur enn útreiðslur, so eru vit komin eitt fet rætta vegin. Næstu fetini hava vit longu fingið nøkur boð [...] Tað vita vit uttan úr heimi. Har verða kostnaðir fyri gransking og menning verða skrásettir sum íløgur í landsroknskapunum og í hagtølunum. Framkomin lond gera munandi almennar íløgur fyri at fáa nýggja [...] serkønum í Íslandi var hetta við til at venda gongdini og skapa nýggjar vørur, tænastur, arbeiðspláss og inntøkur. Vit síggja tað í Føroyum, har vit hava gjørt stórar íløgur í Fróðskaparsetrið seinastu árini
ikki bara eitt stórt stig fyri danska reiðaríið og Evropa. – Slóðbrótarar sum tit (Mærsk, red.) skapa framtíðar búskapin. Hetta er ein »big deal«. Ikki bara fyri Evropa, men fyri allan heimin, gjørdi Ursula [...] vinnugrein, sum stendur fyri trimum prosentum av alheims útláti av vakstrarhúsgassi. ##med2## Og spyrt tú stjórin í Mærsk, Vincent Clerc, er dagurin eitt umskifti: – Skipið, vit hátíðarhalda í dag, er eitt [...] eitt avgerandi fyrsta stig ímóti eini loysn fyri shipping-ídnaðin, men eisini eitt stig, sum kann eggja og greina vegin fram fyri aðrar starvsgreinir, har tað er trupult at minka útlátið, segði hann á
amerikanska dreymin. Guð havi lov fyri tí – annars var onki hátíðarhald fyri hesari bygd í hesum døgum. Yviri í Haga, – málsliga eyðmerkingin sigur ikki so lítið. Fyri hálvt annað hundrað árum síðan var [...] skuldi seljast til frama fyri nýggja missiónshúsið. Randi átti seinasta boðið, og hin tá so prúði veðrurin fór fyri 36.900 krónur. Góður prísur vil eg meina – slakar túsund krónur fyri kilo´ið. Rituvík hevur [...] væl fyri at teljingartólið á Ellis oynni fekk virknað, og tað merkisverda er, at Føroyar fylla lítið í hagtølunum. Vanliga verður roknað við, at útrásin gongur í trimum bylgjum, og tíðarmálini fyri tær
Kaldbak hava skúlin, kirkjan og Nazareth verið karmar um felagslív, men ikki til beinleiðis til ítrótt ella størri veitslur og samkomur. - Við høllini, sum vit eisini kunnu rópa eitt borgarahús, fáa kaldbaksfólk [...] vegamót í byggingini, har bygningurin hevur fingið skap. Nú gleða vit okkum til, at byggingin verður liðug. Bygningurin er sjónligur, tá vit koyra hinumegin fjørðin, og liggur væl í lendinum, og tá ið fr [...] Mortensen segði m.a.: - Góðan dag øll somul og vælkomin til reisigildi her í Kaldbak, nú fløggini veittra fyri nýggju høllini í bygdini, sum nú er reist. - Ynskið um høll í Kaldbak man vera líka gamalt, kanska