Allir mugu geva seg

Formaðurin í Javnaðarflokkinum leggur dent á, at ein breiður meiriluti í Løgtinginum gongur inn fyri uppboðssølu av fiskirættindum. Hesum má Fólkaflokkurin boyggja seg fyri, heldur hann

Aksel V. Johannesen, for­mað­ur í Javnaðarflokkinum, er eisini limur í polit­iska fylgibólkinum, sum skal hjálpa fiski­mála­ráð­harra­num at dagføra fiski­vinnu­­lóg­­gávu­na. Men eins av­gjørd­ur og fiski­mála­ráð­harrin er um, at uppboðssøla av fiski­­rætt­indum ikki kann koma upp á tal, eins av­gjørd­ur er javnað­ar­for­mað­urin um, at júst ein sovorðin upp­boðs­søla fram eftir skal verða hornasteinurin í okkara fiski­vinnu­skipan.
- Um vit skulu taka lógar­áset­ingina um, at tilfeingið í havi­num er ogn Føroya fólks, til eftirtektar, so mugu øll hava javnbjóðis møgu­leik­ar at sleppa at fiska og gagn­­nýta fiskiríkidømið. Ein breið­ur meiriluti á tingi við um­boð­um úr øllum flokk­um uttan Fólka­flokki­num tekur undir við einari skip­an, har tað al­menna sel­ir fiskirættindi um eina upp­boðs­søluskipan. Hesum má Fólkaflokkurin boyggja seg fyri, sigur Aksel V. Johannesen.
Umframt hetta er hann eisini sannførdur um, at ein upp­boðssøla av kvotum og fiski­døg­um er besta amboðið at effektivisera fiskivinnuna, so sum mest fæst burtur úr hvørj­um kilo av fiski.
- Um vit ikki hava bein­leið­is kapping í fyrsta liði, um sjálvt tilfeingið, so fáa vit ikki tann effektivitetin, ið vit øll ynskja okkum, sigur hann.

Ikki sosialpolitikkur
Um marknaðarkreftirnar so­leið­is einsamallar sleppa at stýra fiskivinnuni, ber illa til at brúka hana sum am­boð til nakað annað enn at skapa mest møguligt av­kast til landskassan, sum skal selja fiskirættindini, og skip­ini, sum skulu keypa tey. Tá ber illa til at liva upp til ser­liga ásetingarnar í grein 2 í gald­andi lóg um vinnuligan fiski­skap, sum siga, at um­sit­ing­in av fiskivinnuni eisini skal tryggja virksemi og ar­beiðs­pláss kring alt landið.
- Vit skulu ikki brúka fiski­vinn­ulóggávuna at føra sosial­poli­tikk við. Tað, sum hev­ur størst týdning, er, at vit fáa sum mest burtur úr hvørjum kilo av fiski. Tað er galdandi bæði fyri lands­kassan sum seljara av fiskirættindum, og fyri vinnu­na. Tí vænti eg eisini, at vinnan fer at leggja enn størri dent á víðariforedling av fiskinum, tá hon skal rinda fyri at sleppa at fiska hann, fyri á tann hátt at virðisøkja rávøruna enn meira, sigur Aksel V. Johanne­sen.
- Her hevur tað stóran týdn­ing, at virðisøkingin hend­ir í Føroyum, og ger hon tað, verður avleiðingin eisini fleiri arbeiðspláss. Hen­da gongdin sæst longu í upp­sjóv­ar­vinnuni, har nýggj virki annaðhvørt longu eru kom­in ella eru í umbúna, sig­ur hann.
Tó at hann ikki heldur, at fiskivinnulóggávan skal nýtast til at loysa sosial­ar uppgávur, so leggur javn­að­ar­formaðurin dent á, at hansara flokkur ætlar at treyta sær, at tað ikki verða fiskimenninir, ið koma at rinda prísin, tá kvot­ur og fiskidagar verða handl­að á eini uppboðssølu, og hann vil eisini halda ú­t­róðr­ar­flotan uttanfyri eina upp­boðs­sølu­skipan.
- Fiskimenninir skulu onga rokning hava, og vit vilja hava tað lógarfest, at um eitt skip skal sleppa at handl­að við fiskirættindum á upp­boðs­s­øluni, skal tað hava sátt­mála við mann­ingar­feløg­ini. Útróðurin er bæði vin­na og mentan. Í summum smærri bygdum er útróður ei­n­asta vinnan, sum er til, og her vilja vit ikki risikera, at slíkar bygdir knappliga standa uttan nakað loyvi. Tí skal útróðurin ikki við í eina upp­boðssøluskipan, sigur Aksel V. Johannesen.

Kærkomin kapitalur
Javnaðarformaðurin ætlar ikki, at avmarkingarnar í út­lendskum eigaraskapi skulu av­markast enn meira, so­leið­is sum lands­stýris­mað-ur­­in í fiski­vinnumálum krev­ur tað.
- Tað eru tíðir, tá út­lendsk­ur kapitalur kemur sera væl við, tað hava vit sæð. Og tað kann eisini hava positiva ávirkan á mark­nað­ar­at­gongdina, at útlendingar seta pening í skip og virki her heima, sigur Aksel V. Johanne­sen.
Hann ásannar tó, at við útlendsk­um eigaraskapi fylg­ir ein vandi við fyri, at av­kast­ið eisini endar uttan­lands.
- Eitt nú havi eg hoyrt dømi um útlendingar, sum eiga í skipum og samstundis eru lánveitarar. Fyri at fáa sín ríki­liga part av avkastinum hava teir bara skrúvað rentu­na á lánunum langt upp. Men slíkt kunnu vit byrgja upp fyri við lóggávu. Til dømis kunnu vit seta sum treyt, at ein íleggjari í eitt skip ikki eisini kann vera lánveitari, sig­ur Aksel V. Johannesen.
- Men tað loysir ikki trupul­leikar av hesum slag­num at nokta útlendskum íløgu­kapitali. Tað vit kunnu og eiga at gera, er at tryggja ræðis­rætt­in í Føroyum, sigur hann.

Møguleiki at hóma
Javnaðarformaðurin hevur ikki slept vónini um, at tað fer at eydnast at fáa eina breiða semju um fiski­vinnu­lóg­gávuna, tó at hann helt út­litini vera væl betri fyri ein­um ári síðani.
- Eftir kjakinum í politiska fylgi­bólki­num at døma sá tað tá als ikki út til at vera ómøguligt at fáa eina semju. Men nú hava vit ikki havt nakr­an fund aftur síðani sein­asta vár. Tað er onki ser­ligt, men eg haldi meg tó hóma, at tað enn er møguligt at røkka á mál, sigur Aksel V. Jo­hanne­sen.
Hann dylir ikki, at Fólka­flokk­urin er truplasti sam­ráðingarmótparturin í so máta, tí tann flokk­ur­in er so av­gjørdur í síni mót­støðu móti eini al­menn­ari upp­boðs­sølu fyri fiski­rætt­indi.
- Tað verður rættiliga av­gerandi, um hinir sam­gongu­flokkarnir standa fast, ella teir bakka og enn eina­ferð lata Fólkaflokkin sleppa at ráða fyri, hvør fiski­vinnu­poli­tikk­urin skal vera. Eitt er givið, at um Fólkaflokkurin einsa­mallur fær sín vilja nú, so er vandi fyri, at ein dag­førd fiskivinnulóggáva bara verður broytt aftur, tá ein nýggj samgonga við aðr­ari samanseting kemur til, staðfestir Aksel V. Jo­hanne­sen.