Føroyingar keypa bátar úr Kokkula í Finlandi

Sosialurin var tann 18. til 24. apríl á ferð í Finlandi. Vit vóru í býnum Kokkula í Botnisku víkini, har teir eru serliga kendir fyri sítt bátabyggjarí

Á ferðini vitjaðu vit m.a bá­ta­verk­s­mið­juna Sarin´s Båt­er, sum selur eitt sindur av bátum til føroyingar.

Vit høvdu undan ferðini bið­ið stjóran, Thomas Sar­in, um eina samrøðu. Tann 19. apríl um 9 tíðuna settu vit honum stevnu á snotiligu verk­smið­ju hansara.

Tá vit so koma inn í skriv­sto­vu­na, kemur ein eldri ko­na ímóti okkum, “er dette fær­ing­er­ne?” spyr hon, og vit nikka.

“Jag forstår, at i skal tala med chefen”, og við eitt er ein ungur maður har sum heils­ar uppá okkum. Vit høv­du næstan hug at spyrja hvar stjórin var, men við eitt sigur hann “dette er Tho­mas Sarin”, ein sera frynt­lig­ur maður, sum so av­gjørt ikki sá út til at hava “stjóra­nykk­ir”, nei, heldur tvør­t­ur­í­móti, hann var í kov­boy­buks­um, ternutari skjúr­tu og einum svørtum tryg­dar­skóm.

Stjórin er 37 ára gamal og hevur arbeitt her á verk­smið­ju­ni síðan 1997. Hann tók við sum stjóri í 2004.

Thomas sigur, at Sarin´s Båt­er byrjaði so smátt í 1967, tá pápi hansara fór und­ir at gera ymiskt mon­ter­ing­s­arbeiði fyri aðrar. Ì ár eru tað eru sostatt 40 ár síð­ani vit byrjaðu, og tað hevur gin­g­ið ómetaliga skjótt við men­n­ingini av fyritøkuni, legg­ur hann afturat.

Fyritøkan er enn í dag ein fam­i­liu­fyritøka, tí umframt Tho­mas, sum er stjóri, so er mam­ma hansara á skriv­stov­uni og ein yngri beiggi, sum er tekniskur leiðari. Tvey onnur syskin eru ei­si­ni eigarar, men arbeiða ikki á verksmiðjuni. Pápin, sum settið fyritøkuna á stovn, er farin uppá pensjón.

Í 1969 fór pápin sjálvur und­ir at gera lítlar seglbátar úr glasfiburi, og sum ískoyti til ta framleisluna gjørdið hann eisini lítlar jollur. Het­ta vant skjótt uppá seg, tí í 1975 byrjaði framleislan av bát­um við motori, sum vit ken­na tað í dag.

Rættuliga ferð kom á teir heilt flottu frítíðarbátarnar í 1977, og framleislan bara vek­­s­ur, sigur Thomas við ein­um smíli. Tað er so stór­ur eftirspurningur í løtuni, at bíðitíðin er uppí eitt heilt ár eftir teimum stórstu bát­un­um, men fólk bíða gleði­li­ga, sigur hann.

Á sama hátt sum um allan knøtt­in, so eru lág- og há­kon­juk­tur­ar eisini í Fin­lan­di, sigur Thomas, t.d. var tíðin í byrjanin av 80´unum sera tung fyri ok­k­um, og tí ansa vit nú sera væl eftir ikki at vit ikki gera ov stórar íløgur, sum kunnu ko­ma at “kvala” okkum í síðs­ta enda.

Hann sigur, at Sarin´s Båt­er hevur í dag ein um­setn­ing uppá á leið 6 mill. og tað er hann sera væl­nøg­d­ur við, tí fram­leiðs­lan er uml. 80 bátar árliga .

Vit gera allar støddir av bát­um, men serliga eru tað stødd­­ir­­nar 21 fót til 37 fót ið selja best. Umleið 85 pro­sent av framleisluni fer til út­flut­n­ings og marknaðurin er serliga Svøríki, Norra, men vit selja eisini til Russ­land, Japan, Grønland og sjálv­an­di til Føroyar.

Fyri uml. 15 árðum síðani sel­du vit ein politibát til Svø­r­ík­is, men seinastu árð­ini hava vit selt 14 po­li­ti­bát­ar til Týsklands og fyri kort­um hava vit fingið ein ordra upp­á tveir slíkar til Rom­en­ia, so ordrar uppá sergjørdar bát­ar fáa vit av og á, sigur Tho­mas.

Sum nevnt, so hava vit selt nakrar bátar til Før­oy­ing­ar gjøgnum áðrini. Hvus­su nógvar veit eg ikki her og nú, men vit hava eitt eina­­standandi samstarv við før­oy­ing­ar, tá teir keypa bát, sigur Thomas.

Tað liggur ein serlig veiðu­men­tan í føroyingum, tí hóast teir keypa ein ein flott­an t.d. 34 fót bát, sum vit her í Finlandi helst vildu brúkt til sól og summar og t.d. bátastevnur, so er spurn­ing­ur­in altíð hjá føroyingum, hvus­­su stórt dekkið er, so teir kunnu fáa fiskin til høld­ar. Eitt sum teir altíð spyr­ja um, er, hvar teir kun­nu standa tá teir skjóta fugl ella fara eftir havhesti, so veiðu­men­ta­n­in situr í før­oy­in­g­inum, smílist Thomas.

Thomas sigur, at í verð­u­leik­an­um er Sarin´s Båter bert ein samlifabrikk, tí alt virk­sem­i­ð hjá fyritøkuni er lagt til rættis á tann hátt, at teir bert samla lutirnar sam­an. Vit eiga formarnar og tekningarnar til allar bá­ta­stødd­ir hjá okkum.

Thomas sigur, at tá t.d ein føroyingur hevur avgjørt hvønn bát hann skal hava, ja so fara vit til fleiri glas­fip­ur­verk­smiðjum og spyrja um tilboð uppá sjálvan skrokk­in.

Tá vit hava gjøt avtaluna, so “krøkja” vit bátaformin upp á bilin og koyra formin til tann, sum hevði lægst til­boð. Soleiðis hava vit 30 und­ir­veit­arar til alt okkara virk­sem­ið, og bara tí letur het­ta seg gera.

Vit kalla henda mátan at ar­beiða uppá fyri “ ger tað tú er best til ”, vit á Sarin´s Båt­er gera samliarbeiði og stan­da fyri allari fyrskipan.

Vit hava sera góðar um­støð­ur til okkara virk­se­mi, tí vit hava tvær stórar hall­ir, har 9 bátar eru inni í hvør­ja­ri, og har 15 mans ha­va sítt dagliga sam­li­bands­ar­beiði í hvørjari høll.

So hvørt vit gera sam­li­ar­beiði koma undirveitarnir við sínum veitingum, so hvør teir eiga tørn. Hetta er ein­as­ti háttur, at fáa virk­sem­ið at glíða, og prógvi fyri hesum er, at vit seinastu 10 árini hava økt um okkara fram­leiðs­lu hvørt ár, sigur Tho­mas Sarin at enda við So­si­al­in. – Seinri í mai, tos­ar Sosialurin við ein føroying, sum fer eftir sínum 34 fót báti á verk­smið­ju­ni hjá Thomas.