Kim Simonsen
kimsimonsen@hotmail.com
James Ellroy
Mamma høvundan James Ellroys varð myrd í 1958, og mordarin varð ongantíð funnin. Ellroy hevur í bókini »My Dark Places« (1996) skrivað um, hvussu trásettur hann er av at finna mordaran hjá mammu síni.
Av hesum hevur tað mangan verið frammi, at Ellroy skrivar út frá egnari sorg, tá hann skrivar um, hvussu trásettir hesir løgreglumenninir eru av at finna mordaran hjá »Betty« aka Elizabeth Short ella The Black Dalia.
Black Dalia er ein flottur og effektivur ræðu- og spenningsfilmur. Um hesa Elisabeth, ið seinni varð kallað Betty og The Black Dahlia.
Hetta er eitt av teim tíggjutúsund morðunum, ið ikki eru uppklárað enn í Los Angeles økinum.
Ein krimimyta
Hendan søgan um The Black Dalia gjørdist tí ein myta, og blaðfólk kring heimin hava øll gitt, hvat hendi við hesi ungu konuni. Nógv hava roynt at rekonstruerað søguna um hetta morðið, um vøkru Elisabeth, sum alt sítt lív ynksti at gerast sjónleikarinna og kend, men hon livdi eitt mystiskt lív, fult av loyndarmálum, men púra uttan glamour.
Ein modernað myta
Tað løgna við deyða hennara var, at hon við at doyggja varð kend. Hetta serliga tí hon gjørdist høvuðspersónurin í skaldsøguni hjá James Ellroy »The Black Dahlia« (1987), ið setir saman morðgátuna spor fyri spor, men endar við at vísa eina mynd av melankolsku Short, ið altíð vigaði tungt móti tilverunnar myrku síðu, við drøggmsnýtslu, alkoholi og skøkjulevnaði.
Brian DePalma
Í hesum dapra, melankolska og myrka filminum »The Black Dahlia« er tað hin kendi mainstream leikstjórin Brian DePalma, sum vit kenna frá Dressed to Kill (1980), Scarface (1983), The Untouchables (1987), Mission Impossible (1996) og seinast Mission to Mars (2000). Hann hevur nú við The Black Dehlia gjørt ein ektaðan »film-noir« film. Her er alt sum hoyrir til genruna, rotinskapur, hóttandi stórbýir, mutur millum løgreglufólk
Góðir leikarar
Í filminum verða teir báðir løgreglumenninir Lee Blanchard (Aaron Eckhart – Any Given Sunday (1999), Erin Brokovich (2000), Paycheck (2003), Thank You For Smoking (2005) og Bucky Bleichert (Josh Hartnett – The Faculty (1998), The Virgin Suicides (1999), Pearl Harbor (2001), Black Hawk Down (2001), Sin City (2005), Lucky Number Slevin (2006) settir at finna fram til hvør hevur myrt hesa Betty. Hendan melankolska, gátufulla unga sjónleikarinnan, eisini kallað Short (Mia Kirshner).
Hesin Blanchard hevur eitt intenst forhold til Kay (leikt av kendu Scarlett Johansson – Ghost World (2001), Lost In Translation (2003), Match Point (2005), The Island (2005), A Love Song For Bobby Long (2005), Scoop (2006), men undir arbeiðinum at finna fram til, hvør drap Betty, fer hann undir at fríggja við tí gátufullu Madeleine Linscott (Hilary Swank – Beverly Hills 90210 (1997 – 1998), The Gift (2000), Insomnia (2002), The Core (2003), Million Dollar Baby (2004)), hon er dóttir av einum av teim ríkastu familjunum í býnum.
Black Dalia er ein flottur og effektivur ræðu- og spenningsfilmur, um eitt av teim tíggjutúsund morðunum, ið ikki eru uppklárað enn í Los Angeles økinum. Ein ektaður film-noir, ið situr leingi eftir í sálini.
4 stjørnur av 6.
Fakta um The Black Dahlia
Leikandi:
JOSH HARNETT
AARON ECKHART
SCARLET JOHANSSON
HILARY SWANK
MIA KIRSHNER
121 MIN. Frumframførdur 17. november í Havnar Bio. Aldursmark 15 ár.
