ODDAGREIN: burturtagdir trupulleikar

Tað órógvar løgregluna, at børn niður í 14 ára aldur roykja hassj.

Tað segði Mikkjal Thomesen frá narko­løg­regl­uni við Sos­i­al­in mán­a­­dag­in. Hann hevði eisini ta døpru stað­fest­ing, at einki er, sum bend­ir á, at mis­nýtsl­an í Føroyum er í mink­ing.

Hetta fær okkum at hugsa um ta kann­ing, sum Firouz Gaini, lektari á Fróð­skap­ar­setr­i­num saman við ís­lendsk­um granskara gjørdi millum 9. og 10 floksnæmingar í Føroyum og í Ís­landi í fjør, sum vísti, at støðan við mis­nýtslu millum ung í Føroyum er nógv verri enn í Íslandi.

Kann­ing­in vísti eisini, at tað ber til at gera nakað við trupulleikan. Í Ís­landi hava tey fyri fleiri árum síð­an sett tiltøk í verk at broyta mis­nýtsl­una millum ung, og úrslitið er, at píl­ar­nir í stóran mun peika rætta veg­in.

Kanningin hjá íslendska og før­oyska gransk­ar­a­num snúði seg um, hvussu illa tey ungu roykja, drekka, eru seint úti um kvøldið, taka skúl­an í álvara, eru saman við for­eldr­um sínum, bólkatrýst og nógv ann­að. Alt viðurskifti, sum eru sera við­koma­ndi at ávirka positiva veg­in til tess at menna góðar sam­fel­ags­borg­arar.

Tað sum var serliga órógvandi við teirri kanningini var tó at siggja, at tølini fyri føroyska ungdómin eru væl hægri, enn tølini fyri íslendsku javn­aldrarnar, tá talan er um, hvussu ofta tey hava verið full seinastu 30 dagarnar, hvussu illa tey roykja, hvussu lítið tey eru saman við foreldrunum, hvussu nógv foreldrini vita um, hvørjar vinir tey ungu hava og so framvegis.

Tað var gott at síggja, at ís­lendsku tølini fyri 15 árum síðani líkt­ust okkara tølum. Men so tóku tey seg saman fyri at bøta um við­ur­skiftini.Tey hava javnan gjørt kann­ingar í Íslandi síðani 1998.

Ofta verða sklíkar upp­al­ing­ar­upp­gáv­ur skúgvaðar undir skúl­an. Men tað skerst ikki burt, at høv­uðs­á­byrg­d­ina fyri hesum hava for­eldr­ini.

Men tá ein slík kanning verður sett á breddan – og víst verður á, hvussu væl tað hevur hepnast at broyta óhepnu gongdina í Íslandi, so er bara at halda fram við kann­ing­­um í Føroyum og fylgja teimum upp.

Tí hetta er eitt skráplan, sum part­ur av okkara ungdómi er á. Tí eiga stig at verða tikin beinanvegin at bøta um støðuna. Tað er okkara skylda sum samfelag, og tað er okk­ara skulda sum foreldur og av­varð­andi.

Tí er tað hugstoytt, at kanningin fullkomiliga er tagd burtur – bæði av politikarunum og teimum myndugleikum, sum hava við børn og ung at gera. Kann orsøkin vera, at slík tiltøk kosta pengar...?