– Uttan eitt gott bakland og forstáilsi frá heimafront_
inum, so bar hetta slett ikki til. Ein stórur partur av bæði vanligu frítíðini og øllum ferium fer til hetta, og tí hevur tað alt at siga, at restin av húskinum bakkar upp. Og har má eg siga, at Inna og døturnar hava verið fantastiskar.
Tað sigur Petur Elias Petersen, sum hevur verið forseti í Ítróttasambandi Føroya síðani 2010, men hevur sitið í starvsnevndini har líka síðani 1995, umframt at vera felagsmaður burturav, tí hann – eisini í øðrum enn ítróttararbeiði – millum ár og dag hevur røkt eina rúgvu av ymsum álitissessum í feløgum og felagsskapum.
– Tað er ikki óvanligt, at fólk halda, at tað er eitt lønt arbeiði at vera forseti í ÍSF, men tað er tað jú ikki. Eg plagi at siga, at upp á sama máta sum onnur eru venjarar ella nevndarlimir, eru eg jú tað eisini. Her brúki eg mína tíð til nevndararbeiði og annað líknandi, so tað er ikki øðrvísi enn hjá øllum øðrum, sum gera eitt ólønt arbeiði innan ítróttin kring landið, sigur Petur Elias, sum við einum feskum dømi vísir á, at fólk flest munnu halda, at hann situr í løntum starvi hjá ÍSF.
– Nú ein dagin, vit vóru í Sandoynni við Tryggingarfelagnum Føroyar, bleiv eg spurdur, um eg var við, tí konan arbeiddi har. Tá eg so svaraði, at eg sjálvur arbeiddi har, ásannaði tann, sum spurdi, at hann helt meg vera í fullum og løntum starvi í ÍSF. Og eg havi varhugan av, at fleiri eisini halda tað, men hetta er altso bara eitt ólønt frítíðararbeiði, sum so nógv annað. Nei, her er eingin forsetaløn, annað enn gleðin um tað, sum lukkast og gongur væl.
Sum forfedrarnir
Petur Elias Petersen er føddur og uppvaksin í Sandavági, har hann sum hini børnini spældi fótbólt og hondbólt og róði kapp. Men tað var nokk so skjótt greitt, at hansara styrki var umsitingarligi parturin, og tí endaði hann við at ganga í fótasporunum hjá forfedrunum.
– Abbi mín var SÍF-formaður og pápi mín hevur eisini verið har, so tað hevur ligið í ættini at vera felagsfólk, og soleiðis er tað eisini hjá mær. Eg kom ungur upp í nevndina í SÍF í 1979, har eg varð sitandi til 1990, harav í fimm ár sum formaður í fótbóltsnevndini hjá felagnum, greiðir hann frá.
– So bleiv tað meira til arbeiði í sersambondunum, tí eg var formaður í dómaranevndini í Hondbóltssambandinum í fimm ár, umframt at eg var nevndarlimur í Róðrarsambandinum frá 1995 til 2003, harav formaður í kappingarnevndini í fimm ár. Og so var eg eisini liðleiðari hjá fótbóltslandsliðnum í níggju ár, har tað mær bókstaviliga frá sjálvari síðulinjuni untist at uppliva nógvar av fyrstu dystunum hjá Føroyum í altjóða kapping.
Somuleiðis hevur Petur Elias verið virkin í Oyggjaleikanevndini, har hann kom uppí í 1996, og saman við Sofusi D. Johannesen, Katrin Joensen og øðrum hevur hann staðið fyri føroysku luttøkuni øll hesi árini. Nú er so Oyggjaleikanevndin, Olympiska nevndin og starvsnevndin eitt og tað sama, so har stendur sandavágsmaðurin framvegis á odda.
Tá John Kjær í 1995 legði frá sær sum skrivari í ÍSF, kom valið um eftirmannin at standa millum Petur Elias Petersen og Schandorff Vang, og tað endaði við, at Petur Elias dró longra stráið og kom upp í ovastu leiðslu í ÍSF tann vegin. Og tá so Sverre Midjord fór frá sum varaforseti í ÍSF, bleiv Petur Elias valdur í tann sessin, til hann í 2010 tók við sum forseti, tá Sølvi R. Hansen mátti trekkja seg, tí hann var blivin formaður í NSÍ.
– Soleiðis hevur tað verið ein spakulig gongd uppeftir ígjøgnum skipanina, har eg havi havt møguleika at roynt ymisk álitisstørv í ymiskum høpi, so eg kenni til eitt sindur av hvørjum av tí, sum verður gjørt og sum hendir runt um í føroyska ítróttarheiminum, heldur Petur Elias.
– Tað hevur verið mær ein góður førningur, nú eg hesi seinnu árini havi røkt ovasta sessin í føroyskum ítrótti.
Vil geva nakað aftur
Sum við so nógvum øðrum virksemi, so eru tað summi, ið eru virkin upp á ein máta og onnur upp á ein annan máta, men brúk er fyri øllum, skal heildin fáast at virka. Og soleiðis er eisini við hesum ítróttarliga frítíðararbeiðinum, Petur Elias Petersen er og hevur verið partur av.
– Tað, sum hevur verið mín drívmegi hesi árini, hevur verið, at eg havi følt, at eg havi havt nakað at givið felagsskapinum, sum hevur givið mær so nógv. Og eg haldi eisini, at tað hevur gingið hampuligt, tí eg havi havt gott samstarv við nógv fólk, samstundis sum familjan eisini hevur verið við upp á tað. Tí havi eg følt, at eg havi kunnað verið við, og um eg ikki endiliga geri mun, so eri eg kanska við til at gera ein mun, sigur hann.
– Líka so væl, sum hetta kann vera strævið og tungt, so haldi eg eisini, at nakað av tí, ið er lokkandi við at vera virkin í ítróttararbeiðinum er, at talan er um sjálvboðið arbeiði, sum drívur verkið, og at eg møti glaðum fólkum, sum eru virkin og fús til at taka eina hond í, har brúk er fyri tíð. Sjálvandi gongur ikki altíð sum ætlað, men tað eru so nógv stuttlig ting á vegnum, at tað er heilt fantastiskt at vera partur av hesum felagsskapinum og at síggja, hvussu fólk kunnu hava tað gott saman.
Petur Elias vísir á, at ítrótturin er eitt gott og fjølbroytt tilboð, og at talan er um eina støðuga tilgongd. Ítróttargreinar leggjast aftrat, og hjá teimum, sum eru við, er galdandi, at summar greinar blóma, meðan aðrar kanska ikki eru so virknar, men at hetta er ein skiftandi gongd, sum alla tíðina er, og tað at tað ikki er øðrvísi enn við øðrum viðurskiftum, har tað viðhvørt gongur væl og viðhvørt minni væl.
– Vit skulu bara minnast til, at vit eru við til at skapa karmarnar, so børnini, ungdómurin og tey vaksnu hava nakað felags at ganga uppí. Og um vit geva teimum ungu gularøtur allan vegin, har tað hægsta má vera at sleppa á eitt landslið og at umboða landið, so eru vit partur av nøkrum, sum altíð vil vera størri, enn vit sjálv eru, sigur ÍSF-forsetin.
Einki grenj
Tá vit spyrja Petur Elias Petersen, hvat er størsta broytingin hesi árini, hann hevur verið virkin á ovastu rók í føroyskum ítrótti, er hann skjótur at vísa á veddingarpengarnar, sum komu, eftir at ÍSF og Danske Spil høvdu gjørt sáttmála í 1998.
– Tað er so í øllum førum nógv tann størsta broytingin, tá vit tosa um fíggjarligu karmarnar hjá ítróttinum, tí við eitt tvífaldaðust inntøkurnar og harvið møguleikarnir fyri virksemi. Eisini hevur tað givið okkum í ÍSF møguleika fyri at styrkja umsitingina, so vit hava fingið sett førleikamenning á breddan. Vit hava í dag tveir ítróttarráðgevar í starvi, so vit kunnu skipa fyri nógvum tiltøkum og skeiðum, ið koma felagsarbeiðinum kring landið væl við, sigur hann.
– Eitt annað, ið hevur nógv at siga, er at hallar- og vallarviðurskiftini eru batnað síðstu nógvu árini. Og vónandi verða hesi viðurskifti uppaftur betri, so tørvurin verður nøktaður, tí eru karmarnir ikki har, kunnu vit ikki vaksa. Ítróttur er soleiðis, at uttan karmar er einki, tí hava karmarnir snøgt sagt alt at siga, so vit hava eina støðuga menning.
Petur Elias Petersen vísir á, at tá hyggjast skal frameftir, so er ein stór avbjóðing alla tíðina at fáa fólk til at taka sær av teimum ungu, at skapa karmar og fortreytir fyri virksemi, og har fegnast hann um, at ÍSF við venjaraskeiðunum 1 og 2 hevur givið venjarum betri førleikar, tí ikki færri enn einir 300 venjarar hava longu verið ígjøgnum hesa skipanina.
Rørsla fyri øll
– Eitt øki, vit eiga at styrkja, so hvørt sum brúk er fyri tí, er dopingfyribyrgjandi arbeiðið. Har eru vit so mikið væl fyri, at vit fáa her í Føroyum tikið lutfalsliga líka nógvar dopingroyndir sum grannalond okkara, men vit eiga framvegis at leggja sera stóran dent á at upplýsa um vandan við tí. Enn hevur eingin positiv dopingroynd verið, og tað kunnu vit fegnast um, men skulu vit halda føroyskan ítrótt reinan, er neyðugt við upplýsing og aftur upplýsing, sigur hann.
– Akkurát hetta við dopingini er sjálvandi aktuelt júst nú, men tað er eitt støðugt arbeiði, ið má gerast, og her vildi eg ynskt, at vit kundu styrkt lógargrundarlagið. Til dømis hava tey niðri ta skipan, at venjingarmiðstøðir fáa ein súran »smiley«, um tær ikki eru undir eftirliti og við uppá, at tær javnan kunnu fáa vitjan av dopingeftirliti. Eina slíka lóg kundu vit saktans eisini havt í Føroyum, so vit eisini á tí økinum kundu arbeitt fram ímóti, at allur ítróttur í Føroyum var reinur.
Ein framtíðardreymur hjá ÍSF-forsetanum er at fáa meira samstarv millum ítrótt og skúla, og her hugsar hann serliga um, at ítróttur og rørsla skal verða ein partur av skúladegnum hvønn dag.
– Royndir uttanlands vísa støðugt á, hvussu stóran týdning daglig rørsla hevur á innlæringina hjá skúlabørnum. Kunnu vit fáa skúlar og ítróttarfeløg at samvirka um at eitt dagligt rørslutilboð til øll skúlabørn, so ber til at gera enn fleiri børn og ung likamsvirkin. Tað kemur eisini at galda tey, sum annars ikki eru við í skipaðum ítrótti ella ikki røra seg stórvegis uttan fyri skúlatíð. So rørsla ein tíma um dagin fyri øll vildi verið eitt gott mál hjá okkum øllum at sett sær, sigur Petur Elias Petersen.
