Tá málið um avtøku av donsku hernaðarlógunum, ið Torbjørn Jacobsen hevði lagt fram, fekk fyrstu viðgerð á fólkatingi í mei mánaða, var yvirhøvur breið semja millum framsøgu-fólkini í teim ymisku flokkunum, at hent var eitt óheppið mistak
Men annars fekk Torbjørn Jacobsen ikki stóra undirtøku millum aðrar í sínum vanliga brigsli móti donskum politikarum og donsku stjórnini.
Sligið varð tó fast, at handfaringin av málinum átti at verið øðrvísi, og at fleiri misskiljingar vóru hendar á vegnum. Eisini bleiv staðfest fleiri ferðir, at málið bert var galdandi fyri danskar hermenn í Føroyum.
Hetta er ikki rættiliga komið fram undir viðgerðini av málinum, og nógv eru tey, ið ikki vistu at so var. Men bæði løgmaður og landsstýrismaðurin við lógarmálum hava sjálvandi vitað tað. Er tað tá løgið, um onkur spyr, hví júst tann upplýsingin als ikki er tikin uppá tungu frá føroyskari síðu?
Hvussu ber tað til?
Sum umboð fyri Sambandsflokkin atkvøddi undirritaða fyri uppskotinum á fólkatingi, av tí at eitt prinsipp var brotið, og sostatt hevði Sambandsflokkurin somu støðu sum herheima, tá uppskotið var viðgjørt á Føroya løgtingi.
Men eg vil eisini leggja dent á, at tað var rætta avgerðin, tá flokkurin valdi fyrst av øllum at kanna málið nærri, áðrenn vit tóku støðu, og tí vóru vit ikki millum teir flokkar, sum settu uppskotið fram á løgtingi.
Nevndarviðgerðin
Fyri at ongin misskiljing skal verða, skal eg her endurgeva mínar viðmerkingar í álitinum, sum nevndin (Politisk Økonomisk Udvalg), har eg eri limur, lat úr hondum:
"Lisbeth L. Petersen bemærker, at for Sambandspartiet er det helt grundlæggende, at ingen rigslov skal sættes i kraft på Færøerne uden at den først er forelagt Lagtinget. Ved de forudgående forhandlinger om hjemmestyrelovens indhold var dette et vigtigt anliggende for Sambandspartiet. Sambandspartiet lægger stor vægt på, at dette princip respekteres.
Den gamle praksis med, at rigslove skal forelægges hjemmestyret til betænk-ning, har normalt ikke voldt problemer. At denne praksis nu er brudt for 2. gang er meget beklageligt.
Mindretallet kan ikke tilslutte sig motivationen for beslutningsforslaget. Hjemmestyreloven er for mindretallet ikke kun jura, men en politisk aftale.
Når forslagsstilleren siger, at landsstyret ikke havde kendskab til lovforslagene, er dette heller ikke korrekt. Af korrespondencen mellem den danske forsvarsminister og lagmanden på Færøerne fremgår det, at lagmanden var vidende om de love og bekendtgørelser, der var behov for at kundgøre på Færøerne. Men det er en kendsgerning, at Lagtinget ikke var informeret.
Det centrale princip i denne sag, nemlig princippet om at Lagtinget skal informeres, er ikke blevet fulgt.
At der er sket et brud på proceduren, kan ikke bortforklares.
Mindretallet er dog glad for at kunne konstatere, at der blandt de fleste partier i Folketinget er en erkendelse af, at en gammel praksis er blevet brudt, og samtidig en forståelse for, at der fastlægges en fremtidig procedure, så lignende misforståelser og problemer undgås.
Det er også vigtigt at præcisere, at den militære straffelov ikke tvangsomfatter den almindelige befolkning, men alene dansk militær på Færøerne.
Ved 1. behandlingen af beslutningsforslaget har mindretallet fået tilkendegivelser fra dansk side, som har overbevist mindretallet om, at vi kan fortsætte samarbejdet i rigsfællesskabet med gensidig tillid og respekt.
Sambandspartiet har ikke ændret holdning siden den enstemmige vedtagelse i Lagtinget den 2. maj 2003 og af prinsipielle grunde, kan mindretallet derfor stemme for forslaget med ovenstående bemærkninger."
Bert fáar atkvøður vóru fyri uppskotinum, sum sostatt er fallið, men grundgevingarnar frá danskari síðu vóru klárar og greiðar. Stjórnin harmaðist tó handfaringina og vildi virka fyri broyttum mannagongdum.
Ríkisfelagsskapurin
Vert er at nevna, at ríkisfelagsskapurin hevði góða undirtøku á fólkatingi, og at ongin ivi var um tað undir viðgerðini. Tí er nú at vóna, at okkara landsstýri eisini ger sítt til, at samskiftið millum londini bæði heldur fram við tí virðing og áliti, sum felagsskapurin eigur at fáa fyri at røkka bestu loysnunum.
