John Johannessen
Paul Watson, skipari á Ocean Warrior, hevur gjølla lagt til rættis, hvussu hvør einstakur av manningini skal bera seg at, kemur tað til samanbrestir millum Sea Shepherd og føroysku myndugleikarnar.
Hvør maður hevur sín egna post, hann skal verja, um føroysku myndugleikarnir royna at koma umborð á skipið.
Hetta sigur John Videl, umhvørvisblaðstjóri á enska blaðnum, The Guardian. Hann var við Ocean Warrior, tá tað seinasta fríggjadag kom til Føroya. John Vidal fór tó mánakvøldið í land í Føroyum, fyri at hoyra føroysku meiningina um grindadráp.
Víkir ikki fyri myndugleikunum
John Vidal sigur seg vera vísan í, at Paul Watson ikki fer at víkja fyri føroysku myndugleikunum, um teir til dømis forða honum í at koma framat einum grindadrápi.
? Leggja føroysku myndugleikarnir seg í vegin fyri Watson, finnur hann uttan iva ein útveg. Watson er ikki maðurin, ið bara gevst á hond, sigur Vidal.
Enski blaðmaðurin sigur, at Paul Watson neyvt hevur útgreinað, hvat hvør av manningini skal gera fyri at verja skipið móti føroysku myndugleikunum. Nøkur fólk skulu standa við vatnkanónirnar umborð, nøkur skulu leggja píkatráð kring skipið, nøkur skulu stoyta feitt yvir skipið og nøkur skulu syrgja fyri at Wagner tónleikur og hvalaljóð hoyrist úr hátalarunum á dekkinum.
Skal virka hóttandi
Wagner tónleikurin, saman við hvalaljóðunum og svartmálaða skipinum við sjórænaraflaggi á stong skal, sambært John Vidal, virka ræðandi.
? Hinvegin kann hetta eisini sýnast einfalt. Men, tað kann sigast, at talan er um krígsførslu, ið er at líkna við miðaldar krígsførslu, sigur John Vidal.
Enski blaðstórin er tó sannførdur um, at miðlarnir eru størsta vápnið hjá Watson. Watson veit nevniliga, at tað beinan vegin verður borið kring heimin, fremja myndugleikarnir nakara atsókn móti skipinum ella honum sjálvum.
John Vidal veit, sum blaðmaður, at miðlarnir í hesum føri verða nýttir. Men hann leggur dent á, at stórur munur at á at verða nýttur og at verða misnýttur.
? Eg brúki teir og teir brúka meg, soleiðis er tað við øllum miðlaarbeiði, ger Vidal greitt.
Trý skip eftir Watson
Sosialurin skilir, at føroysku myndugleikarnir, síðani Watson seinasta fríggjadag kom til Føroya, hava havt trý skip liggjandi og eygleitt Ocean Warrior við hóskandi frástøðu.
Eitt av skipunum hjá myndugleikunum er ein trolari. Eitt annað er eitt vaktarskip ? helst Tjaldrið. Tað triðja er danska vaktarskipið, Hvidbjørnen.
Hesi trý skipini, skulu sambært tí, Sosialurin hevur fingið at vita, leggja seg fyri Ocean Warrior, um grind verður.
Tað ber ikki til, at fáa hesi tíðindini váttað frá fútanum, ið er einasti myndugleiki, sum ger viðmerkingar viðvíkjandi Watson.
Fútin ger bert greitt, at Watson í løtuni ikki er í Føroyum, men at løgreglan er fyrireikað, um hann kemur aftur.type, hvor ? som man sagde i det gamle danske kommunestyre ? arkivet var sognerådsformandens lænestol. Den tænkemåde, der ligger bag Farum-modellen ? hvilken ulykke, hvis den blev udbredt til Færøerne!
Der har været talt meget om det risikable i, at alle på Færøerne kender hinanden ? man bruger de sårende udtryk ?fætter og kusine-samfund?. Men der er vel noget om snakken ? det er så menneskeligt i et lille samfund, at det ville være mirakuløst andet. Her er værnet ikke mindre administration, men mere og stærkere administration ? departementschefer, der kan sige nej til en ?klanleder?. Vi kender også problemet hernede, tænk f.eks. på Ørestaden.
Hvis følgen af de folkeretlige relationer er den, at Færøerne skal kunne udtræde af de foreslåede fællesbestemmelser ? ja, så kan man altså komme til at stå midt i en skandale, som kunne være afværget. Hvad skal dronningens opgaver for resten være? I Danmark er dronningen godt nok mest topfigur, men jo led i et forfinet magtsystem, der trods alt gør mere end at tælle til 90. Hvad tænker man sig blandt færingerne?
Det lyder så jævnt og rimeligt, at Færøerne og Grønland ikke skal sidde i Folketinget ? men heller ikke dette er så enkelt. Det styrker utvivlsom den gensidige forståelse, at også Folketinget, hele rigets talerstol, er et forum, hvor sød musik kan opstå.
I sin kronik i Information den 6. maj mindede ekspert i arktiske økonomier og lektor ved Handelshøjskolen, Lise Lyck, om ? som noget meget væsentligt ? at statsministeren har udtalt, at det er muligt at udvikle et nyt selvstyres uigenkaldelige stilling ? altså skabe et nyt selvstyre, som ikke vil kunne tilbagekaldes og som kan meddeles til FN?s medlemslande. ? Dette betyder at anerkende en særstilling for befolkningen på Færøerne.
Man må håbe, at tidligere misforståelser ikke skaber for megen ravage i porcelænsbutikken, og at det vil være muligt at fremlægge de reelle problemer uden for megen indpakning. Takt og venlighed er nødvendigt, men også en forklarende åbenhed og præsentation af ømme tæer. Medierne har et særligt ansvar for, at debatterne ikke bare reduceres til gode historier. Det tager tid, før ømhed fortager sig, det lærte jeg i Reykjavik i 1958.
Johan Garde, cand.jur. og fhv. ankechef
