Kongur útnevnir nýggja for­sæt­is­ráð­harr­an í Noreg

Formliga er tað Noregs kongur, sum eftir ráðum frá sitandi forsætisráðharra tilnevnir nýggjan forsætisráðharra.

Tað verður uppgávan hjá Haraldi kongi at seta nýggja stjórn og forsætisráðharra í Noregi eftir stórtingsvalið. (Savnsmynd). - Mynd: Fredrik Varfjell/Reuters

Tá valúrslitið er klárt eftir valið til Stórtingið í Noreg, byrjar arbeiðið at skipa stjórn.

Her kanst tú lesa, hvussu stjórnarskipanin vanliga gongur fyri seg í Noreg:

* Vanligt er, at fleiri flokkar skipa stjórn. Tað ber eisini til hjá einum flokki at skipa stjórnina. Eins og í Danmark kann ein stjórn í Noregi vera ein minnilutastjórn.

* Úrslitið av valinum fer at vísa, hvørjir flokkar eru í teirri støðu, at vit royna at skipa stjórn.

* Teir flokkar, sum tað er viðkomandi fyri at umrøða stjórnarskipan, fara í stjórnarsamráðingar beint eftir valið.

* Tá tað er greitt, hvør kann skipa stjórn, fer sitandi forsætisráðharrin at leggja nýtt forsætisráðharravalevni til Noregs kong - um sitandi forsætisráðharrin ikki væntar at kunna halda fram sjálvur.

* Ætlaða forsætisráðharravalevnið kann vera leiðari í størsta flokkinum eftir valið ella leiðari í flokkssamgongu.

* Tá kongurin - út frá ráðum frá fráfarandi forsætisráðharranum - hevur sett ein nýggjan forsætisráðharra, velur forsætisráðharrin sítt ráðharratoymi, sum síðani formliga verður útnevnt av konginum.

* Kongurin vil í roynd og veru skipa ta stjórn, sum Stórtingið kann góðtaka.

* Norra hevur negativa parlamentarismu, sum merkir, at ein meiriluti av limunum í Stórtinginum ikki noyðist at stuðla stjórnini - tað má bara ikki vera ein meiriluti ímóti henni.

Keldur: Stortinget.no, Store Norske Leksikon, norska kongsfamiljan.

 

/Ritzau/

 

Tað verður uppgávan hjá Haraldi kongi at seta nýggja stjórn og forsætisráðharra í Noregi eftir stórtingsvalið. (Savnsmynd). - Mynd: Fredrik Varfjell/Reuters